SÖZCÜKTE ANLAM SORULARI

                   "SÖZCÜKTE ANLAM" SORULARI

"Ağlayarak gittiğini söylediler."

"Gitmek" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu cümledeki anlamıyla kullanılmıştır?

a.) Aldığı maaşın yarısı ev kirasına gidiyor.
b.) Yeni bir işe girince buradan gitme kararı aldı.
c.) Bu renk sana hiç gitmemiş, kazağını değiştirmelisin.
d.) Bu yiyecekler size bir hafta gider.

_____________________________________

"Onun söylediklerini duydum ama ........ "

Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanamaz?

a.)İşitmedim.                        b.)Onaylayamıyorum.
c.)İnanmadım.                      d.)Anlamadım.

_______________________________________


"Beni sık sık sinirlendiriyorsun." cümlesinde altı çizili ikilemenin yerine aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamında değişme olur?

a.) Çoğunlukla                                      c.) Çoğu zaman
b.) Bazen                                              d.) Genellikle

________________________________________


"Sünger suyu çekmiş."

"Duvarın iki yanına kablo çektik."

"Bu araba bu yükü çekemez."

Aşağıdakilerden hangisi "çekmek" sözcüğünün bu  cümlelerde kazandığı anlamlardan biri değildir?

a.) Taşıma gücü olmak
b.) Döşemek
c.) İçine almak, emmek
d.) Tartıda ağırlığı olmak

______________________________________________


Albümdeki fotoğraflara tek tek bakmış.

Üç çocuklu bir aileye bakıyor.

Yazışma işlerine sekreterimiz bakar.

Odanın penceresi denize bakıyor.

"Bakmak" sözcüğü yukarıdaki cümlelerde kaç değişik anlamda kullanılmıştır?

a.) 4      b.) 3   c.) 2    d.)  1

_____________________________________________

"Küçükken yudum yudum
 Sütlerinle uyudum
 Kulağıma ninniler
 Neler söyledin anne."

Aşağıdaki açıklamalardan hangisi, bu şiirlerde geçen kelimelerden herhangi birinin sözlük anlamı değildir?

a.) Çocuğu olan kadın; ana, valide, yavrusu olan dişi hayvan

b.) İşitme organı

c.) Bebeklerin uyumasına yardımcı olmak için söylenen türkü

d.) Hidrojenle oksijenden oluşan sıvı durumunda bulunan renksiz, kokusuz, tatsız madde

__________________________________________________

Sizlere çocuğunuza "Seni seviyorum." demek yerine sık sık sarılmanızı.............

Yukarıdaki ifadeleri kullanan biri cümlesini aşağıdakilerden hangisiyle tamamlamaz?

a.) Uygularım

b.) Öneririm

c.) Tavsiye ederim.

d.) Tembihlerim.

_________________________________________________


"Kaçmak" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde "benzemek, andırmak" anlamında kullanılmıştır?

a.) Neler konuşacağımı bildiği için benden kaçıyor.

b.) Sıranın kenarına takılınca çorabı kaçtı.

c.) Bu mor, biraz pembeye kaçıyor.

d.) Tören hazırlıklarında hiçbir zahmetten kaçmadık.

___________________________________________________


"Londra'dan Paris'e döndükten sonra yine günlüklerini yazmaya devam eder. Yalnızlık anlarında, günlükleri onun sığınağıdır. Rahatça konuşabildiği tek yer bu defterin sayfalarıdır."

Bu parçaya göre "rahatça konuşabilmek" aşağıdakilerden hangisini ifade eder?

a.) Akıcı bir biçimde yazabilmek

b.) İçinden geçenleri açıkça anlatabilmek

c.) Fikirlerini başkalarıyla paylaşabilmek

d.) İnsanlarla çekinmeden sohbet edebilmek

                                          2010 SBS 6.Sınıf

_____________________________________________________

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "tepe" kelimesi "Kafatasının iki kulak arasında kalan bölümü" anlamına gelecek şekilde kullanılmıştır?

a.) Güneş, karşıki tepenin ardından doğmak üzereydi.

b.) Bu üçgenin tepe açısını hemen bulman gerekir.

c.) Elini tepesinde gezdiriyor, ateşi olup olmadığını anlamaya çalışıyordu.

d.) Kuşlar ağacın tepesine küçük küçük yuvalar kurmuş.

___________________________________________________________

"Terlemek" kelimesi, aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılmıştır?

a.) Sporcular antrenman sırasında terlemişler.

b.) Biraz hızlı yürüdüm mü terliyorum.

c.) Terleyince su içmek istedi.

d.) Büyükler, afacan çocuğun zor sorularıyla terledi.

____________________________________________________

"Köprü" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılmıştır?

a.) Bakanlığımızın "Gönül Köprüsü" projesine biz de katıldık.

b.) Irmağın üzerine bir köprü yapılacakmış.

c.) Atlarımız tahta köprüden geçerken ürküverdi.

d.) Doktorum, iki dişimin arasına köprü yapılmasını öneriyor.

_______________________________________________________

Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisi mecaz anlamda kullanılmamıştır?

a.) Bu olay hepimizi derin bir kedere itti.

b.)Matematik öğretmeninin bana taktığını düşünüyorum.

c.) Beni sorularıyla boğuyor, canımı sıkıyordu.

d.) Ağaran saçlarına aynada uzun uzun baktı.

____________________________________________________

SÖZCÜKLER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ

Bu bölüm 6.ve 7.sınıflarda işlediğimiz "Sözcükte Anlam" konusunun ilk bölümüdür. "Sözcükler Arası Anlam İlişkileri" bahsinin ardından "Sözcüğün Anlamca Türlenişi" bahsi de eklenecektir. Ders notunda hata, eksik olan buradan düzeltebilir.

SÖZCÜKTE ANLAM

Sözcükler Arası Anlam İlişkileri

Eş Anlamlı Kelimeler (Anlamdaşlık): Yazılışları farklı, anlamları aynı olan sözcüklere eş anlamlı sözcükler denir.

Mektep: Okul                                   Gökkuşağı: Eleğimsağma, ebemkuşağı

Anne: Valide                                     Kafiye: Uyak

Uyum: Ahenk                                   Hatıra: Anı

Ak: Beyaz                                           Öykü: Hikâye

Zıt Anlamlı Kelimeler(Karşıtlık): Anlamca birbirinin tam tersi olan sözcüklere zıt anlamlı sözcükler denir.

Gece X Gündüz                                               Uzun X Kısa

Genç X İhtiyar                                  Şişman X Zayıf

Islak X Kuru                                       Sert X Yumuşak

Eş Sesli Kelimeler (Sesteşlik): Yazılışları aynı olan ancak anlamları farklı olan sözcüklere eş sesli kelimeler denir. Eş sesli sayılan sözcüklerde anlam yakınlığı, ortaklığı olamaz. Bunu sözcüğün çok anlamlı olması durumuyla karıştırmamak gerekir.

Kaz: (1) Kümes hayvanı (2) Kaz- eylemi

Kır: (1) Şehirden uzak yeşillik alan (2) Kır- eylemi

Ekmek: (1)Gıda maddesi (2) ek- eylemi

Yüz : (1) Çehre, surat (2) Herhangi bir şeyin yüz kısmı, yorgan yüzü vb. (3) Sayı (4) Denizde yüz- (5) Herhangi bir şeyin derisini çıkarma eylemi

Unutma ! Fiil köklerinin arkasına eklenen  “-“ –mak –mek olarak okunur: acı- (acımak) sev- (sevmek)